Saya bawa surat itu ke bilik saya dan terus saya baca dan saya dapati iaitu surat itu mengandungi perintah memberi notis kepada semua guru-guru perempuan yang telah berkahwin mengikut Peraturan Pencen (Pension Rules) sebagaimana yang telah dijalankan keatas mereka yang berkhidmat di jabatan -jabatan lain seperti Jabatan Ubatan atau Telekom dan lain-lain. Maka baharulah saya mengerti iaitu tuan itu hendak berlindung daripada keburukan yang akan berlaku sekiranya peraturan itu dijalankan dan telah ternampak kepada saya dengan jelas iaitu adalah betul yang hendak difikirkan selama-lamanya. Oleh itu saya telah berpura-pura meminta izin pergi keluar selepas itu untuk menguruskan hak ehwal petukaran saya iaitu pindah memindah dan ubah mengubah serta hendak mencari tempat atau rumah untuk menempatkan atau memindahkan barang-barang saya yang sudah sampai dan dengan itu mahu tak mahu ia terpaksa benarkan.
Saya tidak dapat tidor lelap pada malam itu kerana memikirkan jika hukuman itu dijalankan maka beberapa orang daripada keluarga saya yang perempuan akan terlibat termasuklah cik-cik guru Sharifah, Esah, Rahmah, Puteri Yah dan beberapa orang-orang lain yang saya kenal selain daripada keluarga saya dan juga harus pula saya dianggap sebagai seorang yang tidak bertanggung jawab dan tidak bertimbang rasa keatas nasib mereka yang sebangsa dan seugama dengan saya, maka dengan keadaan yang demikian saya sudah berasa serba salah. Diakhirnya terafak kepada saya satu fikiran dan saya terus tulis satu surat kecil menyatakan pemandangan saya diantara lain iaitu "perintah atau hukuman itu tidak boleh dikenakan kepada gutu-guru Melayu perempuan yang berkahwin oleh kerana nikah kahwin itu bukan dengan kehendak guru-guru perempuan itu sendiri pada lazimnya tetapi adalah mengikut ajaran ugama Islam ysng berkehendakksn ibu-bapa iaitu anak-anak mereka yang perempuan dikahwinkan, dikahwinkan seberapa segera oleh itu sudah jadi adat resam orang-orang Melayu dan Ugama Islam yang mana Kerajaan tidak boleh mencampur mengikut Pangkor Teriti 1874."
bersambung
Haji Mohd Yaakob bin Haji Abas Al-Lamborri
HAK CIPTA TERPELIHARA