Saya masih ingat satu peristiwa yang terjadi di sekolah saya di Lambor Kiri dalam tahun 1908 berkenaan dengan seorang budak yang nakal dan culas belajar. Ia duduk jauh daripada sekolah iaitu di sebelah hulu Kampung Bakong, lebih kurang tiga batu jauhnya daripada sekolah. Tiap-tiap hari ia mari begitu jauh ke sekolah tetapi pada tiap-tiap hari selepas panggil nama ia hilang begitu saja. Rupanya ia berpura-pura pergi ke sungai yang sedikit jauh daripada sekolah dengan tujuan hendak buang air besar atau air kecil. Daripada sana, ia meredah semak lari pulang. Nasibnya yang malang pada satu pagi atau hari ia dijumpai di jalan hendak balik ke hulu dengan Tok Imam Gamat guru Quran yang hendak pergi mengajar Quran di sekolah itu. Ia paksa bawa balik budak itu balik ke sekolah dan ceritakan halnya pada Cikgu Besar (Cikgu Kecil). Dimasa itu, guru-guru sekolah boleh merotan budak-budak samada di tangan atau di lain tempat. Rupanya, budak yang nangkal itu sudah bersedia membalut belakang dan badannya dengan upih kering. Bila ia dirotan oleh Cikgu Besar tadi, berbunyilah upih pembalut belakang dan badannya itu maka disuruhnya budak itu buka upih lapik badannya itu dan dirotan pula lagi.
Pada pagi esoknya budak itu tidak datang ke sekolah tetapi selepas satu jam kemudian baharu ia datang dengan bapanya yang ada berselit di pinggangnya sebilah keris. Bapanya terus berjumpa Guru Besar yang sedang mengajar membawa anaknya bersama sambil berkata “Cikgu pukul anak saya teruk pagi petang,” (maknanya dimasa ini dan semalam). Jawab Cikgu Besar, “Betul saya pukul sebab ia jahat. Saya hendak ajar ia supaya ia boleh pandai”. Jawab bapa budak itu pula “Cikgu tidak patut buat begitu”. Saya dahulupun membawa beras bekal menuntut ilmu (bukan ilmu tulis menulis) dengan hal demikian di sebuah sekolah itu sudah jadi gempar sehingga datanglah ninda saya Tok Penghulu Mukim yang berdekatan di situ (rumahnya) untuk menyelesaikan daripada bergaduh atau beramuk.
Sekianlah di antara sebab-sebab mengapa setengah daripada budak-budak di masa itu sehingga tiga atau empat tahun baru masuk belajar ke dalam darjah satu. Apabila berlaku kejadian sebegitu, maka Cikgu Besar mencari helah untuk mensesuaikan keadaannya di sekolahnya. Apa yang kerapkali berlaku ialah apabila seorang budak itu sudah dua tahun atau lebih ia didapati tidak juga layak memasuki darjah satu maka namanya akan dipotong sebagai berhenti daripada sekolah daripada daftar (register) dengan tidak diketahui oleh sesiapapun. Tetapi budak it terus jua datang ke sekolah tiap-tiap hari. Selepas dua atau tiga bulan daripada itu, didaftarkan namanya balik sebagai seorang budak yang baru masuk belajar kerana di masa itu sekatan umur tidak berlaku.
Haji Mohd Yaakob bin Haji Abas Al-lamborri
HAK CIPTA TERPELIHARA
No comments:
Post a Comment