SEKOLAH MELAYU LAMBOR KIRI: Riwayat Hidup Seorang Anak Kampung Lambor Kiri, Parit, Perak;

SEKOLAH MELAYU LAMBOR KIRI

Saya telah mula bersekolah di Sekolah Melayu Lambor Kiri pada awal tahun 1906.  Sekolah ini telah mula dibina pada awal tahun 1904 dalam satu rumah bangsal di hadapan rumah Tok Penghulu mukim itu pada mulanya dengan seorang guru iaitu Cikgu Alang Maarof daripada Lubok Merbau, Kuala Kangsar.  Selepas saya masuk belajar di sekolah itu pada tahun 1906, seorang guru penolong bernama Cikgu Maarof bin Uda Longgok anak kampong Teluk Bakong, Lambor Kanan telah mula ditambah oleh kerana bertambahnya murid dan darjah.  Cikgu Maarof bin Uda Longgok ialah seorang murid tua Sekolah Melayu Lambor Kanan yang telah dibuka beberapa tahun terlebih dahulu daripada Sekolah Melayu Lambor Kiri.  Di masa itu jadilah dua orang guru senama, Cikgu Maarof mengajar di Sekolah Melayu Lambor Kiri bezanya ialah seorang Alang Maarof dan yang lain Maarof bin Uda Longgok.

Pada masa Sekolah Melayu di Lambor Kiri maka kanak-kanak dan orang-orang muda yang hampir berumur dua-puluh tahun (ada sedikit yang telah lebih umur itu) pun diterima masuk belajar kerana terdahulu daripada itu tidak ada sekolah yang lain di Mukim Lambor Kiri.  Saya sudah berumur lapan tahun dan budak yang kecil sekali di sekolah itu di masa itu.  Inipun ibu saya tidak mahu melepaskan saya masuk belajar di sekolah itu sehingga dua bapa saudara saya iaitu Alang Wazid (Haji Esa) dan Uda Bulon menjamin kepadanya untuk menjaga keselamatan saya daripada diusik oleh budak-budak lain.  Saya ingat di hari yang saya mula-mula masuk belajar di sekolah yang saya terjatuh daripada bangku sebab mengantuk dan jua oleh sebab saya kecil.

Pada masa itu budak-budak yang baharu masuk belajar tidak terus masuk belajar di dalam darjah satu sebagaimana sekarang, tetapi menempuh pula satu darjah persediaan di dalam tahun yang pertama yang dipanggil “standard out” di setengah-setengah Sekolah Melayu di pekan-pekan.  Begitupun, ada juga yang tidak lulus sehingga tiga atau emapat tahun baharu dimasukkan ke darjah satu.  Beberapa sebab di antaranya ialah:-

1.      Di sebuah mukim ini, iaitu saja baharu ada sebuah sekolah.  Oleh itu budak-budak kecil atau besar yang datang daripada tempat yang jauh iaitu daripada kampung-kampung di sempadan mukim di sebelah hulu dan di sebelah hilir datang ke sekolah bukan kerana hendak belajar mencari pengetahuan, tetapi ialah untuk mengelakkan daripada kena saman terkena membayar denda.

2.      Oleh kerana berjauhan itu, mereka malas datang dan letih serta malas belajar, sehari mereka datang ke sekolah dan dua hari pula tidak datang dan begitulah seterusnya.  Faedah dan tujuan belajar untuk tahu tulis-menulis dan membaca belum amat difaham pada umumnya di kampong.  Misalnya, seorang ibu datang menemui Gurubesar pada waktu sekolah dibuka pada pagi hari. Tanyanya:

“Cikgu saya nak bawa anak saya ke bendang menolong saya menajak bendang – ini saya bawa adiknya si Alang (yang masih kecil dan belum boleh bersekolah) untuk gantinya di sekolah.  Anaknya si Ngah belum cukup besar lagi boleh menajak dan ia tidak minta membawanya ke ladang.”

Jika Cikgu itu kata tidak payah diganti, ibu itu menjawab esok Cikgu saman pula bapa budak ini.  Begitulah seterusnya seolah-olah mengaji itu macam kerja buruh, bukan kerana hendak belajar untuk pandai tulis-menulis.

3.      Kurang kerjasama daripada pihak ibu-bapa terkadang menentang pula di zaman itu sebab tidak nampak faedahnya.

4.      Kebanyakkan pula lari sekolah (truant) kerana malas belajar dan nakal serta ada pula tersekat di jalan oleh budak-budak nakal yang lain.

Haji Mohd Yaakob bin Haji Abas Al-lamborri

HAK CIPTA TERPELIHARA